Na de rundveehouderij wil Animal Health Vision Benelux (AHV) haar diergezondheidsconcept ook aanbieden in de varkenssector. Er zijn al varkenshouders die producten van AHV gebruiken, maar het bedrijf neemt de tijd om zich goed op de markt te presenteren. “We willen niet te snel van start gaan. Eerst willen we een compleet pakket van producten en diensten kunnen aanbieden. Pas dan kunnen we varkenshouders echt goed ondersteunen. Maar we komen eraan”, vertelt Chief Research & Product Development Maarten van der Heijden.
In een vitrinekast in het hoofdkantoor in Zwolle, tevens de productielocatie, toont Maarten van der Heijden een aantal AHV-producten. De meesten bevatten een rundvee-embleem. Maar op een aantal ervan staat een varken afgebeeld. Zo laat Van der Heijden FarrowPREP zien, een poeder dat kan worden ingezet voor het verhogen van de bigvitaliteit en de overlevingskansen van de biggen tijdens het geboorteproces. En een middel dat het microbiële evenwicht en de darmwerking bij biggen moet stimuleren. Dit ter voorkoming van aandoeningen als kraamstaldiarree.
“We hebben voor varkens een aantal producten klaar en in de praktijk getest. Het gaat dan om producten die de diergezondheid ondersteunen in de periode rond werpen en in de kraamstal. Daarnaast zijn er AHV Activate en AHV Control, producten voor biggen die het microbiële evenwicht en de darmwerking bevorderen. Voor gespeende biggen en vleesvarkens zijn we in vergevorderd stadium. Voordat we echt de markt opgaan, wil ik een totaalpakket kunnen bieden. Dan kunnen we varkenshouders pas echt goed ondersteunen in de diergezondheid. Ons huidige portfolio is een mooi begin. Daar kan een varkenshouder zeker mee van start. Maar met een totaalpakket kunnen we straks nog meer impact hebben op diergezondheid”, vertelt de AHV-man.
Communicatie verstoren
Terug in het kantoor gaat Van der Heijden dieper in op de producten van AHV en de werking ervan. “Wij leveren aanvullend diervoer. Dus geen medicijnen. Onze producten hebben een volledig natuurlijke oorsprong. Wij weten welke moleculen we nodig hebben en hebben plantenextracten die deze moleculen bevatten. Verwerkt in onze producten doen de moleculen hun werk.”
Een belangrijk onderdeel in de aanpak van AHV is het beïnvloeden van de zogenaamde quorum sensing. Dit betekent dat communicatie tussen ziekteverwekkers in het lichaam wordt verstoord. “In het lichaam heb je te maken met verschillende soorten ziekteverwekkende bacteriën. Allereerst heb je de zwevende bacteriën. Deze worden ook wel de planktonische of migrerende bacteriën genoemd. Met antibiotica of vaccins zijn deze prima aan te pakken. Als je het juiste antibioticum gebruikt, wordt de ziekteverwekker rechtstreeks aangepakt. Met een vaccin trigger je het immuunsysteem, waardoor het lichaam de ziekteverwekker opruimt. Dit geldt dus alleen voor deze zwevende bacteriën”, benadrukt hij.
“Maar je hebt ook een grote groep bacteriën die zich in het lichaam verstoppen in een zogenaamde biofilm. Deze bacteriën hebben in de loop van miljoenen jaren geleerd zich te beschermen door bepaalde stoffen uit te scheiden en daarmee een moeilijk doordringbare beschermlaag te vormen. Zij komen daaruit tevoorschijn op momenten dat ze de kans daarvoor zien. Met quorum sensing geven ze hierover informatie aan elkaar door. Dit doen ze door bepaalde stofjes uit te scheiden en op te nemen. Dit gebeurt bijvoorbeeld als de gastheer stress ondervindt. Of als de kiemen merken dat de antibioticaspiegel laag is. Dan worden ze virulent en infecteren de gastheer. Dat zie je bijvoorbeeld met endocarditis bij biggen, de zogenaamde pats-boem-weg-biggen. Verplaatsen zorgt voor stress. Hierdoor krijgt het immuunsysteem een tikje. Streptokokkenbacteriën liggen al een tijdje op de loer, maken zich los uit de biofilm en slaan in korte tijd toe op de hartklep. Vaak wordt gedacht dat de ziektekiemen die dit veroorzaken uit de omgeving komen. Maar de big draagt ze al bij zich. Ze komen tevoorschijn zodra het dier zwakker is in haar weerstand en de kust voor bacteriën veilig is. Onze producten verstoren de communicatie tussen ziekteverwekkers. De bacteriën komen hierdoor tevoorschijn en kunnen door het immuunsysteem van het dier worden aangepakt en opgeruimd.”
‘Antibiotica en vaccins blijven nodig’
De methodiek van AHV is er op gericht dat het lichaam zelf schadelijke bacteriën aanpakt en goede bacteriën in leven blijven. Bij gebruik van antibiotica kunnen deze ook nog wel eens ten onder gaan. Ook moet het resistentie helpen voorkomen. Bepaalde antibiotica zijn namelijk ook gedeeltelijk in staat in de biofilm door te dringen. Echter, eenmaal in de biofilm is de concentratie lager, waardoor resistentie kan ontstaan. Van der Heijden geeft wel duidelijk aan zijn producten niet te zien als een rechtstreekse vervanger van antibiotica. “Wij zien onszelf als een aanvulling op de farmacie. Een wereld zonder antibiotica en vaccins bestaat niet. Soms heeft het lichaam ondersteuning nodig omdat de druk van ziekteverwekkers te groot wordt. Je kunt niet altijd alles tegenhouden. Maar met onze producten kunnen we wel zorgen voor een goede balans. Dit is belangrijk vanuit kostprijs, dierwelzijn, voorkomen van resistentie en voor het imago van de sector.”
Bredere ondersteuning
Producten van AHV bieden ondersteuning aan het immuunsysteem en aan het lichaam van het dier. Zo heeft AHV ondervonden dat het immuunsysteem van het dier in de hoogste staat van paraatheid moet zijn als er bacteriën uit de biofilm loskomen. “Als er veel bacteriën loskomen, kan het immuunsysteem heel hectisch reageren. Dit kan zorgen voor weefselschade. Onze producten bevatten stofjes die het immuunsysteem waarschuwen dat er wat gaat gebeuren. Op het moment dat het moet gebeuren, is er dan voldoende afweer. Herstellende componenten, extra energie en mineralen zorgen er daarbij voor dat het lichaam zo goed mogelijk in balans blijft.”
Onderzoek naar effect
Resultaten van praktijkproeven op varkensbedrijven zien er volgens Van der Heijden goed uit. “Wij zien dat er bij onze aanpak van geboortediarree meer en zwaardere biggen worden gespeend. We maken mee dat zeugen die niet meer overeind kunnen komen na gebruik van onze Aspi Paste na één of twee dagen zelf de wagen oplopen. Harde uitspraken wil ik hier nog niet over doen. Daarvoor moeten we meer bewijslast hebben. Daar werken we op dit moment hard aan met proeven in binnen- en buitenland. Varkenshouders die hierin samen met ons willen optrekken, zijn van harte welkom.” Naast onderzoek in de praktijk doet AHV veel research in het eigen laboratorium. Hier worden eigen biofilmmodellen gemaakt en gezocht naar de beste manier om deze af te breken. “Gerenommeerde wetenschappers ondersteunen ons hierin”, vertelt Van der Heijden.
Vanaf eerste kwartaal 2023 zichtbaar
In de rundveehouderij verkoopt AHV via regionale specialisten rechtstreeks aan de veehouder. Hoe het bedrijf dit in de varkenshouderij gaat doen, is nog niet bekend. “Het kan zijn dat we rechtstreeks leveren, maar het kan ook zijn dat dit via de dierenarts gaat. Omdat onze producten voeradditieven zijn, kan een route via de mengvoerindustrie ook tot de mogelijkheden behoren. Dat onderzoeken we nu en tegelijkertijd werken we aan de totstandkoming van ons totale portfolio voor varkens. We willen namelijk niet zomaar ergens beginnen, maar eerst een totaalconcept kunnen aanbieden. Ik verwacht dat we de totaalpakketten het eerste kwartaal van 2023 kunnen presenteren. Natuurlijk kunnen varkenshouders al wel aan de slag met de producten die we nu al bieden.”
Animal Health Vision
AHV is gestart in 2014 met één kantoor in Nederland. Destijds had het bedrijf vier fulltime medewerkers. In ruim acht jaar tijd is het bedrijf gegroeid naar 425 medewerkers die vanuit 18 kantoren in 25 landen werken. Het bedrijf heeft 10.000 actieve klanten. AHV bedient tot nu toe met name de rundveemarkt. Naast de varkensmarkt is het bedrijf sinds dit jaar ook actief in de visteelt. Daarnaast zijn er plannen om ook in de pluimveesector aan de slag te gaan. Met HHV (Human Health Vision), CHV (Crop Health Vision) en QHV (Qleaning Hygiene Vision) zetten zusterbedrijven het concept van AHV ook in andere sectoren.
Tekst: Gerben Hofman
Beeld: Gerben Hofman en AHV
