In de varkenshouderij is het verbeteren van de afweer door het enten van varkens van groot belang voor het bevorderen van diergezondheid op het bedrijf en het verminderen van ziekte-uitbraken. Er worden steeds meer intradermale entingen, zoals met de Hipradermic®, ingezet om immuniteit op te wekken bij varkens. Maar hoe werkt dat nu, afweer aanmaken na een intradermale vaccinatie?
Afweerreactie na entingen
Immuniteitsopbouw na een inenting omvat een complex proces dat begint met het inspuiten van een verzwakte of gedode vorm van een ziekteverwekker of een onderdeel ervan, meestal in de nekspier. Bij naaldloze intradermale vaccinatie wordt het vaccin niet in de spier maar in de huid (dermis) toegediend. Wat gebeurt er vervolgens? Hoe komen we finaal tot een bescherming tegen ziekte?
- Toedienen van antigeen: Het vaccin bevat zogenaamde “antigenen”. Dat zijn specifieke stukjes van de ziekteverwekker, waartegen het afweersysteem reageert en de immuniteit wordt opgebouwd.
- Opname van antigeen door immuuncellen: De geïnjecteerde antigenen worden opgenomen door immuuncellen, met name dendritische cellen en macrofagen. Deze immuuncellen spelen een cruciale rol bij het initiëren van een immuunrespons. Een groot voordeel van het intradermaal vaccineren is dat de antigenen in de huid terecht komen waar deze immuuncellen van nature veel aanwezig zijn. De huid vormt een belangrijke barrière tegen indringers. Er moet een goede eerstelijns- verdediging zijn en daar zorgt het afweersysteem voor. Spierweefsel is normaal “steriel” en arm aan immuuncellen. Hulpstoffen in het vaccin moeten de immuuncellen naar de plaats van injectie lokken.
- Verwerking van het antigeen: De opgenomen antigenen worden verwerkt door de immuuncellen en vervolgens gepresenteerd aan T-lymfocyten (witte bloedcellen) in de lymfeklieren, die zich in de buurt van de injectieplaats bevinden. Dit proces activeert de witte bloedcellen.
- Aanmaak van antilichamen: T-cellen activeren een ander type witte bloedcel (B-cellen), wat resulteert in de productie van antilichamen, die specifiek gericht zijn op de geïnjecteerde antigenen. Deze antilichamen spelen een cruciale rol bij het neutraliseren van de ziekteverwekker en het voorkomen van ziekte.
- Cellulaire immuniteit: Naast het aanmaken van antilichamen zorgt de verwerking van het antigeen er ook toe dat het lichaam ook cellen traint om rechtstreeks de kiem (of de door de kiem geïnfecteerde cel) aan te vallen. Dit type van cellulaire immuniteit meet men nog niet in de standaarddiagnostiek, maar kan naast de antistoffen en grote bijdrage leveren in de effectiviteit van het vaccin.
- Vorming van immunologisch geheugen: Naast het genereren van antilichamen, leidt vaccinatie ook tot de vorming van immunologisch geheugen. Dit houdt in dat een groep van geheugencellen wordt gegenereerd, zowel T-cellen als B-cellen, die de specifieke antigenen onthouden. Als het lichaam later opnieuw wordt blootgesteld aan dezelfde ziekteverwekker, kan het immuunsysteem snel en krachtig reageren, waardoor de ziekte wordt bestreden.
Conclusie
Naaldloze intradermale vaccinatie met de Hipradermic® leidt tot een sterke en doeltreffende immuunrespons, met langdurige bescherming tegen infectieziekten. Het is een veelgebruikte en effectieve methode voor het bevorderen van immuniteit en het voorkomen van ziekte. Zoals hoger vernoemd blijkt dat de huid een hoge concentratie aan zogenaamde antigeen-presenterende cellen bevat, die een essentiële taak vervullen in het immuunsysteem, daardoor is deze locatie ideaal om een entstof toe te dienen.
Studies hebben aangetoond dat intradermale entingen zoals met de Hipradermic® bij varkens kunnen leiden tot een minstens zo snelle en sterke immuunrespons in vergelijking met intramusculaire entingen. Intradermale enting is een goede methode voor het opwekken van immuniteit, met minimaal een vergelijkbare bescherming in vergelijking met intramusculaire enting. Behalve de immunologische voordelen, is de techniek van het intradermaal vaccineren ook gemakkelijk, het vaccin is traceerbaar, de werkwijze is meer hygiënisch dan injectie met de naald en het is veilig en er treden minder verwondingen op van personeel.
